در سالهای اخیر، خودروهای پراید، ساینا و پژو ۴۰۵ که توسط شرکتهای سایپا و ایران خودرو تولید شدهاند، در تصادفات جادهای بیشترین تلفات را داشتهاند. این آمار میتواند نشاندهندهی سیاستهای نادرست در بخش ایمنی خودروهای کشور باشد.
بر اساس گزارشهای خبری، سردار سید تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا، اخیراً اعلام کرده است که «پراید، ساینا و پژو بیشترین فراوانی را در تصادفات دارند»، اما باید توجه داشت که این خودروها از پرتیراژترینها در صنعت خودروسازی ایران هستند.
این خودروها، که به عنوان اقتصادیترین گزینهها شناخته میشوند، سالها با حداکثر تعداد تولید شدهاند، بدون آنکه تلاش قابل توجهی برای افزایش ایمنی آنها صورت گیرد. در بسیاری از موارد، این خودروها تنها گزینهی متقاضیان خودرو از قشر متوسط بودهاند، جایی که امکان خرید خودروهای ایمنتر وجود نداشته است.
در حالی که قیمت یک خودروی پراید کارکرده به بیش از ۲۰۰ میلیون تومان رسیده، اگر دسترسی به خودروهای کارکرده در بازارهای جهانی ممکن بود، با قیمتی حدود ۴ هزار دلار، میتوانستیم خودرویی با ایمنی بالاتر خریداری کنیم. اما انحصار طولانیمدت در صنعت خودرو، امنیت و جان قشر متوسط را قربانی سودآوری خودروسازان کرده است.
به گفتهی رئیس پلیس راهور، در سال ۱۴۰۲، تعداد جانباختگان حوادث رانندگی به ۱۷ هزار و ۱۷۷ نفر رسیده که نسبت به سال قبل ۴.۹ درصد افزایش داشته است. این آمار نشاندهندهی روند افزایشی نگرانکنندهای است که ممکن است با توجه به سیاستهای موجود، شتاب بیشتری بگیرد.
خودروهای اقتصادی که باید جایگزین شوند، به دلیل فرسودگی، ایمنی پایینتری دارند و واردات خودرو و استانداردسازی تولیدات داخلی به گونهای پیش میرود که قیمتها روز به روز از توان خرید قشر متوسط دورتر میشوند. در چنین شرایطی، بهبود وضعیت بحرانی تصادفات جادهای دور از انتظار است.
این مشکلات در حالی رخ میدهند که پلتفرمهای خودروهای مذکور سالهاست در جهان منسوخ شدهاند، اما همچنان در ایران تولید میشوند. خودروسازان تا جایی که امکان دارد از این وضعیت سود میبرند، در حالی که مردم همواره قربانی سودآفرینی برای عدهای خاص میشوند.
